Chế độ dinh dưỡng và chăm sóc bệnh nhân u thần kinh nội tiết tụy: Ăn uống hợp lý, bổ sung dinh dưỡng và hỗ trợ giảm tác dụng phụ

Mở đầu

Khi trong gia đình có người thân được chẩn đoán mắc u thần kinh nội tiết tụy, điều mà nhiều người lo lắng không chỉ là phác đồ điều trị, mà còn là cách chăm sóc, chế độ ăn uống thế nào để hỗ trợ quá trình hồi phục. Bởi lẽ, dinh dưỡng và chăm sóc đúng cách có thể giúp bệnh nhân:

• Tăng cường sức đề kháng.

• Hạn chế tác dụng phụ của thuốc, hóa trị, PRRT.

• Giữ tinh thần ổn định, cải thiện chất lượng sống.

Bài viết này sẽ mang đến những thông tin chi tiết, dễ hiểu về chế độ dinh dưỡng, cách bổ sung dưỡng chất, cũng như các biện pháp chăm sóc thiết thực cho bệnh nhân u thần kinh nội tiết tụy trong từng giai đoạn điều trị.

Tổng quan về u thần kinh nội tiết tụy

U thần kinh nội tiết tụy (Pancreatic Neuroendocrine Tumors – pNETs) là nhóm khối u hiếm gặp, xuất phát từ tế bào nội tiết của tuyến tụy. Khối u có thể:

• Có chức năng: tiết hormone như insulin, gastrin, glucagon, somatostatin… gây triệu chứng rối loạn chuyển hóa.

• Không chức năng: không tiết hormone, thường chỉ phát hiện muộn khi khối u đã lớn hoặc di căn.

Việc điều trị thường bao gồm phẫu thuật, thuốc nhắm trúng đích, PRRT, hóa trị, hoặc điều trị kiểm soát triệu chứng. Trong tất cả các trường hợp, chăm sóc dinh dưỡng và môi trường sống đóng vai trò then chốt để nâng cao hiệu quả điều trị.

Nguyên tắc dinh dưỡng cho bệnh nhân u thần kinh nội tiết tụy

Cân đối – Đa dạng – Dễ tiêu hóa

• Thực phẩm phải dễ tiêu, giàu năng lượng nhưng không gây gánh nặng cho tụy.

• Kết hợp nhóm tinh bột, đạm, chất béo lành mạnh, vitamin và khoáng chất.

• Tránh chế biến quá nhiều dầu mỡ, cay nóng, khó tiêu.

Ăn thành nhiều bữa nhỏ

• Thay vì 3 bữa lớn, nên chia thành 5–6 bữa nhỏ mỗi ngày.

• Giúp giảm áp lực lên hệ tiêu hóa, tránh tình trạng hạ đường huyết hoặc tiêu chảy do rối loạn hormone.

Uống đủ nước

• Nên uống 1,5 – 2 lít nước/ngày, chia thành nhiều lần.

• Bổ sung nước ép trái cây loãng, súp, canh để tránh mất nước khi có tiêu chảy.

Chế độ ăn theo từng loại u chức năng

Với Insulinoma (u tiết insulin – gây hạ đường huyết)

• Ăn nhiều bữa nhỏ, tránh để bụng đói.

• Bổ sung carbohydrate phức hợp: gạo lứt, yến mạch, khoai lang.

• Hạn chế đồ ngọt nhanh (kẹo, nước ngọt có gas) vì dễ gây dao động đường huyết.

Với Gastrinoma (u tiết gastrin – gây loét dạ dày)

• Ăn nhẹ, chia nhỏ bữa, tránh thực phẩm gây tăng acid như cà phê, rượu, đồ chiên rán.

• Ưu tiên cháo, súp, rau xanh mềm, thịt nạc, cá hấp.

• Bổ sung sữa ít béo, tránh sữa nguyên kem.

Với Glucagonoma (u tiết glucagon – gây tiểu đường, phát ban)

• Giảm tinh bột nhanh, ưu tiên thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp.

• Bổ sung đạm nạc (thịt gà, cá hồi, trứng), rau củ giàu chất xơ.

• Bổ sung thực phẩm giàu kẽm và omega-3 giúp phục hồi da.

Với VIPoma (u tiết VIP – gây tiêu chảy mạn tính)

• Tránh đồ ăn nhiều dầu mỡ, gia vị mạnh.

• Ưu tiên chuối, khoai tây, cà rốt để bù điện giải.

• Có thể dùng dung dịch oresol theo hướng dẫn bác sĩ.

Với Somatostatinoma (ức chế nhiều hormone khác)

• Ăn đủ dinh dưỡng để tránh suy kiệt.

• Ưu tiên đạm dễ tiêu, rau xanh, trái cây mềm.

• Bổ sung vitamin nhóm B, C, D và canxi.

Thực phẩm nên và không nên dùng

Nên dùng

• Thịt nạc, cá, trứng, sữa ít béo.

• Rau xanh, trái cây tươi (chuối, táo, lê, bơ).

• Ngũ cốc nguyên hạt, khoai lang, gạo lứt.

• Dầu oliu, dầu hạt lanh.

Không nên dùng

• Thực phẩm chế biến sẵn, đồ chiên xào nhiều dầu mỡ.

• Đồ ngọt công nghiệp, nước ngọt có gas.

• Rượu, bia, cà phê đặc.

• Thức ăn cay nóng, nhiều muối.

Bổ sung dinh dưỡng trong quá trình điều trị

Khi hóa trị

• Thực phẩm giàu đạm để phục hồi tế bào.

• Uống nhiều nước để thải độc.

• Ăn nhẹ, dễ tiêu để giảm buồn nôn.

Khi điều trị PRRT

• Bổ sung vitamin và khoáng chất để giảm mệt mỏi.

• Ăn nhiều rau xanh, trái cây giúp chống oxy hóa.

• Tránh ăn uống quá nhiều dầu mỡ.

Khi dùng thuốc nhắm trúng đích

• Ăn uống cân bằng, hạn chế chất béo bão hòa.

• Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ để hạn chế tiêu chảy.

Hỗ trợ giảm tác dụng phụ qua chế độ ăn

• Tiêu chảy: dùng cháo, súp, chuối, khoai tây.

• Buồn nôn: ăn thành nhiều bữa nhỏ, dùng gừng, bạc hà.

• Hạ đường huyết: ăn bữa phụ lành mạnh (ngũ cốc, hạt, sữa ít béo).

• Mệt mỏi: bổ sung thực phẩm giàu sắt, vitamin B12 (thịt bò nạc, trứng, rau lá xanh).

Chăm sóc toàn diện tại nhà

Vai trò của giường y tế

Trong quá trình điều trị, bệnh nhân thường mệt mỏi, phải nghỉ ngơi dài ngày. Giường y tế hiện đại sẽ giúp:

• Thay đổi tư thế linh hoạt, tránh loét da.

• Hỗ trợ nâng đầu khi ăn uống, giảm trào ngược.

• Có bô vệ sinh, bàn ăn tại giường, giảm gánh nặng chăm sóc.

• Giúp bệnh nhân có cảm giác thoải mái, an toàn, nhân văn hơn.

Chăm sóc tinh thần

• Khích lệ người bệnh duy trì hoạt động nhẹ nhàng.

• Tạo môi trường sống lạc quan, gần gũi.

• Giúp họ cảm thấy không đơn độc trong hành trình điều trị.

Lời khuyên từ chuyên gia

• Không tự ý dùng thực phẩm chức năng hoặc thuốc bổ khi chưa có chỉ định bác sĩ.

• Luôn tham khảo chuyên gia dinh dưỡng ung bướu để xây dựng chế độ ăn phù hợp.

• Kết hợp dinh dưỡng, nghỉ ngơi, vận động nhẹ và chăm sóc y tế toàn diện.

Kết luận

Chế độ dinh dưỡng và chăm sóc hợp lý đóng vai trò then chốt trong hành trình điều trị u thần kinh nội tiết tụy. Ăn uống khoa học giúp tăng cường sức khỏe, giảm tác dụng phụ của thuốc, đồng thời cải thiện tinh thần và chất lượng sống cho người bệnh.

Ngoài dinh dưỡng, việc chuẩn bị không gian chăm sóc với giường y tế đa năng là điều cần thiết, giúp bệnh nhân được thoải mái hơn và giảm áp lực cho gia đình.

👉 Nếu bạn đang tìm kiếm giường bệnh nhân hiện đại để hỗ trợ người thân trong quá trình điều trị u thần kinh nội tiết tụy, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua website giuongbenhnhan.com hoặc gọi hotline 0909 308 691 để được tư vấn chi tiết và chọn sản phẩm phù hợp nhất.